نیشابور و گردشگری غذایی

سفر و غذا، رابطه‌ای جدانشدنی، همچون رابطه فرودگاه و هواپیما دارند؛ فرقی نمی‌کند که به کجا سفر می‌کنید، در هر صورت شما به جایی دنج، برای تغذیه و تجدید قوا نیاز دارید و در همین هنگام است که به صورتی ناخودآگاه، فرصتی ارجمند، برای آشنایی و ارتباط برقرار کردن با فرهنگ غذایی و پذیرایی مردم منطقه‌ای که بدان مسافرت کرده‌اید فراهم شده است. آری! یکی از راه‌های آشنایی با فرهنگ و تاریخ مردم یک منطقه، نشستن در رستوران‌ و غذاخوری و صرف غذای محلی آنان است و در اینجاست که رابطه‌ای معنادار بین غذا، فرهنگ و گردشگری، پدیدار می‌گردد؛ پدیده‌ای که آن را «Gastronomy» یا «گردشگری غذایی» می‌گویند. همانطور که می‌دانید، طبق مصوبات کشوری، «نیشابور»، به عنوان «منطقه نمونه بین‌المللی گردشگری» تعیین گردیده است، از این روی، شناخت توانمندی‌ها و طراحی برنامه‌ها و زیرساخت‌های توسعه بر اساس آن، از ضرورت‌های صنعت گردشگری این منطقه به شمار می‌آید. این نوشتار، ضمن شناسایی گاسترونومی، به بررسی مختصر توانمندی‌ها و مسائل گردشگری غذایی در نیشابور پرداخته و در پایان، پیشنهادهایی را برای توسعه گردشگری غذایی نیشابور، ارائه می‌نماید.  

ژولیده نیشابوری؛ پیونددار نیشابور و ورامین

- ورامین؛ سرزمین دین و تاریخ

ورامین از مهم‌ترین شهرستان‌های استان تهران است و در منطقه‌ای حاصلخیز و جلگه‌ای واقع شده که این اقلیم مناسب، دشت ورامین را به یکی از قطب‌های کشاورزی استان تهران، تبدیل نموده است. در کتاب باستانی ایرانی «وندیدا»، نام دو محل به نام راجیس‌ و وارنا ذکر شده که همان ری و ورامین است. طی بررسی‌های تاریخی، مشخص شده که ورامین در کتاب‌های مختلف با نام «ور»، «ورنه»، «وارنا»، «ورام» و ورامین ذکر شده است. کلمه «رام» و «رامن» از واژه‌های پهلوی است و نام فرشته‌ی حافظ صلح بوده که روز ۲۱ ماه به او سپرده شده است. ورامین به معنای شهری بهتر از رامن نیز به این ایزد منسوب شده است. ورامین یکی از کانون‌های تاریخی ایران است که پس از ویرانی ری به دست مغولان و تیموریان، مورد اقبال روزافزون مردم واقع شد. آثار تاریخی دوره‌های مختلف از تپه‌های باستانی تا بناهای اسلامی و کارخانه صنعتی بیانگر برگ‌هایی از تاریخ ایران در ورامین است. وجود کاروان‌سراهای قصر بهرام، عین‌الرشید و دیرگچین با قدمت زیاد نیز نشان از سفرهای بسیار در این محور مواصلاتی کهن دارد. این سرزمین تاریخی، از نظر وجود آثار و ابنیه تاریخی و باستانی همواره مورد توجه پژوهشگران داخلی و خارجی بوده است. کاوش های اخیر باستان‌شناسی نشان می‌‌دهد که قدمت تمدن این منطقه از ایران به حدود سه هزار سال پیش از میلاد مسیح می‌ رسد. آثار به جا مانده در شهر ورامین به سده های هفتم و هشتم هجری قمری مربوط می‌شود. شهرستان ورامین دارای پیشینه مذهبی و انقلابی درخشان است و نمایان‌ترین جلوه‌ی آن قیام مردم ورامین در پانزده خرداد سال 1342 می‌باشد. به تعبیری، ورامین، «سرزمین دین و تاریخ» است، سرزمینی که از یک سوی، زیارتگاه‌های فراوانی را در خود جای داده است؛ امامزاده جعفر بن موسی کاظم، امامزاده علی، امامزاده یحیی، امامزاده عبدالله، امامزاده زید، امامزاده هادی، امامزاده طاهر و مطهر خیرآباد، امامزاده شاه حسین، و از سوی دیگر، بناهایی همچون قلعه ایرج (وارنای چهارگوش)، مسجد جامع، نارین قلعه، قصر بهرام، کاروانسرای عین‌الرشید، میدان کهنه گل، برج علاءالدوله، کاروانسرای دیرگچین و ... از آثار و بناهای مهم تاریخی این دیار می‌باشند. از بزرگان و دانشمندان و ناموران سرزمین «دین و تاریخ» می‌توان به قطب‌الدین رازی ورامینی، عبدالملک بن محمد ورامینی، قاضی محمد ورامینی، محمد بن شاه بن القاسم حسینی، عزالدین رازی، قاضی عطا الله و ... اشاره نمود.

فرودگاه نیشابور، نیازمند عزم و توجه

نیشابور دومین شهر بزرگ خراسان است که علی‌رغم داشتن پتانسیل‌های بزرگ جمعیتی- اقتصادی- گردشگری و ... سالهاست از ارتباط هوایی محروم است که در این مقاله سعی بر آن است تا مروری کوتاه بر تاریخچه 40 ساله ابهام آمیز طرح احداث فرودگاه در نیشابور داشته باشیم امید آنکه مورد توجه قرار گیرد. صنعت هواپیمایی و فرودگاهی درجهان بیش از 100 سال قدمت دارد و به عنوان سریع‌ترین سیستم حمل و نقلی جهان به قدری سریع متحول گشت که رشد صنایع خودروسازی و قطار به آن قدر نبود- در ایران نیز با ورود اولین هواپیما مقارن با احداث فرودگاه قلعه‌مرغی تهران در سال 1301 نخستین محل فرود هواپیما (فرودگاه) در ایران ساخته شد که تا امروز سابقه ای90 ساله را دارد- در منطقه خراسان نیز فرودگاه مشهد در دهه 40 و بعد از انقلاب نیز فرودگاه های بیرجند- بجنورد- سبزوار- وسرخس احداث شد اما در این بین درنیشابور (دومین شهر مهم خراسان) ازاحداث فرودگاه به بهانه  نزدیکی با مشهد! خبری نشد!!! 

پیشنهاد ثبت کوهستان بینالود در فهرست آثار ملی ایران

بینالود (Binalud)، برای نیشابوریان و خراسانیان، نامی آشناست. بینالود، کوهستانی است به طول حدود 125 کیلومتر، که در مرکز خراسان و در جهت شمالی-جنوبی واقع شده و دو شهر مهم «نیشابور» و «مشهد» را در همسایگی خود (در دامنه جنوبی و شمالی) دارد. بینالود، به سبب اینکه بلندترین ارتفاعات شمال شرق کشور است، با لقب «بام خراسان» و به جهت اینکه، یکی از عوامل اصلی شکل‌گیری تمدن نیشابور است با لقب «مادر مهربان نیشابور» شناخته می‌شود.

بینالود، نه تنها یکی از منابع اصلی تامین آب دشت‌های پیرامون خود، بلکه به عنوان جاذبه اصلی گردشگری طبیعی منطقه شناخته می‌شود. در دامنه‌های جنوبی بینالود و در دشت نیشابور، مناطق ییلاقی و رودکده‌هایی همچون خرو، درّود، بوژان، بار، دربهشت و ... به عنوان جاذبه‌های طبیعی زیبایی که چشم‌اندازی از کوه، رودخانه، باغ و بافت روستایی را در اختیار میهمانان و مسافران خود قرار می‌دهند، چشم‌نوازی می‌کند. راستی، اگر «صبح نیشابور» با هوای سکرآور و نشاط‌ انگیزش، شهره آفاق و انفس گردیده‌، از موهبت حضور بینالود مهربان بر فراز دشت نیشابور است.

بینالود، در نیشابور، فقط یک پدیده طبیعی نیست بلکه عنصری اصلی است که در زندگی نیشابوریان، معنا و مفهوم ویژه‌ای دارد. نیشابوریان همواره با نگاه به تاریخ پربرگ و بار و درخشان خود، روی به بینالود دارند و این مهربان‌کوه را به عنوان «نماد طبیعی پایداری و سرافرازی» سرزمین خود می‌شناسند. بینالود مهربان، که «همزاد طبیعی و همراه همیشگی تاریخ» سرزمین نیشابور است، فراز و فرودهای فراوان تاریخ را پابه پای ابرشهر نیشابور پیموده و به تعبیری، پر است از خاطرات و یادنامه سرگذشت‌های کهن‌شهر ایرانی. در جای جای این کوه می‌توان نشان‌هایی از سرگذشت‌ها و رویدادهای نیشاپور را بازیابی نمود؛ نشانه‌هایی که بسیاری، غبار گذر هزاره‌ها و قرن‌ها، آنها را از چشم‌ها پنهان کرده است و برخی در لابلای برگ‌های کهن‌کتاب تاریخ قابل بازیابی‌اند و امروز نیز اثری از آنها در دامن این کوهستان بزرگ، توان یافت: 

ارتقای شهرداری نیشابور و آغاز طرح های توسعه شهری

اخبار توسعه : با پیگیری های صورت گرفته شهرداری نیشابور از رتبه 9 به رتبه 10 ارتقا یافت. مهندس زرندی شهردار نیشابور با اعلام مطلب فوق اظهار داشت:این ارتقاء براساس مصوبه وزارت کشور انجام شده که به موجب آن شهر نیشابور از امتیازات و برجستگی های اعتباری و شاخص های توزیع مطلوب امکانات و تجهیزات دیگر و همچنین افزایش پست های سازمانی بهره مند می شود.وی افزود: مولفه های جمعیت، توسعه شهر و بودجه های عمرانی شهرداری، سه مولفه مهم برای ارتقاء شهرداری به رتبه بالاتر بوده است. وی اظهار امیدورای کرد: با ارتقای شهرداری فعالیت این نهاد را گسترده تر و بتوانیم با تامین اعتبارات و امکانات لازم توسعه روز افزون شهر را شاهدباشیم.