راسته‌بازار نبات، آبنبات و فرآورده‌های شکرپایه فلکه‌خیام نیشابور

«فیروزه»، «شربت ریواس»، «خشکبار» و «زعفران» از رهاوردها و سوغات شناخته‌شده‌ نیشابور هستند که برای تهیه آن‌ها باید سراغ فروشگاه‌هایی را گرفت که در جای جای شهر قرار دارند. اما به طور خاص، چند بازار هستند که همگی و یا یکی از سوغات یادشده را به گونه‌ای ویژه در اختیار می‌گذارند: 

-- بازار انواع سوغات نیشابور (راسته‌بازار‌ همجوار باغ آرامگاه خیام و امامزاده محروق)

-- بازار تخصصی خشکبار نیشابور (راسته‌بازار خیابان مسیح از انشعابات فلکه‌خیام)

-- بازار تخصصی زعفران نیشابور و خراسان (راسته‌بازار فلکه‎خیام-پنجراه)

-- بازار فیروزه نیشابور و سنگ‌های قیمتی (راسته‌بازار روبروی بازار تاریخی سرپوش)

-- بازار صنایع دستی نیشابور (رباط شاه‌عباسی، ضلع شمال غربی فلکه‌خیام)

-- بازار گیاهان دارویی نیشابور (راسته‌بازار میدان باغات)

همچنین در بخشی از ویژه‌نامه «نیشابور، سرزمین مهر» (بویژه در صفحه‌های 9 تا 14) به معرفی سوغات نیشابور و محل‌های تهیه آن پرداخته‌ایم.

افزون بر سوغات و رهاوردهای یادشده؛ شهر نیشابور، کانون تولید فرآورده‌هایی دیگری است که شیرینی شکر را با طعم‌های ناب طبیعت درآمیخته و خوراکی‌های شکرپایه گوناگونی را در اختیار طبع و ذائقه علاقمندان قرار می‌دهد. آبنبات‌پزی، یکی از حرفه‌های قدیمی شهر نیشابوری است و کارگاه‌ها و فروشگاه‌های متعددی در سطح شهر، در این رشته فعالیت می‌نمایند. اما ضلع شرقی میدان خیام (فلکه‌خیام) را به علت تعدد فروشگاه‌ها و همچنین تنوع فرآورده‌های شکری می‌توان به عنوان راسته‌بازار تخصصی نبات، آبنبات و فرآورده‌های شکرپایه نیشابور معرفی نمود. این راسته با چند کارگاه و فروشگاه، عمده‌ترین محل تولید و عرضه محصولات شکرپایه نیشابور به شمار می‌آید. تنوع بالای فرآورده‌ها شامل: «نبات»، «آب‌نبات»، «نقل»، «شکرپنیر»، «قندفور»، «پولکی»، «سوهان»، «گز» و ... در طعم‌ها، رنگ‌ها و گونه‌های گوناگون؛ ویژگی بارز این راسته است. این راسته؛ نمایشگاهی است از خوراکی‌های گوناگون شکرپایه که این همه را در یک جا و با این گوناگونی، به دشورای بتوان یافت. 

چهره معماری سنتی ناحیه پیرامونی (بویژه همجواری با دو بنای تاریخی شاخص رباط عباسی و مدرسه خیام؛ و همچنین ستوان یادمان خیام در میانه میدان)؛ همسایگی با دو راسته‌بازار خشکبار و زعفران نیشابور در خیابان‌های همجوار؛ و نزدیکی به بازار تاریخی سرپوش نیشابور از جمله جاذبه‌های این راسته‌بازار می‌باشد.

این راسته‌بازار تخصصی که ارتباط تنگاتنگی با حوزه گردشگری غذایی نیز دارد با نظر به عواملی همچون توانمندی بالای گردشگری شهر نیشابور، معروفیت در شهر نیشابور به عنوان کانون مراجعات نیازمندی‌های مواد خوراکی شکرپایه و همچنین قرار گرفتن در ناحیه‎ای شامل چند راسته‌باز تخصصی دیگر (صنایع دستی، زعفران و خشکبار) با ویژگی هم‌افزاینده؛ «شکل‌گیری یکی از بزرگترین مراکز تولید و تهیه فرآورده‌های خوراکی شکری خراسان و شرق کشور» را  نوید می‌دهد. سیاست‌های حمایتی مدیران شهری در زمینه هدایت سایر واحدهای تولیدی محصولات شکری (نبات، آبنبات و ...) برای استقرار در این محل، در شتابگیری آرمان یادشده، بسیار موثر خواهد بود/ یار خراسانی