گردشگری؛ راهبرد توسعه نیشابور

«نیشابور، جز از طریق صنعت گردشگری به توسعه نخواهد رسید»

نوشته: ‎دکتر مهدی ادیبان، پژوهشگر مرکز پژوهشهای مجلس و کارشناس صنعت گردشگری

منتشرشده در پایگاه خبری شفقنا

‎

اشتغال و کارآفرینی بزرگترین چالش کشور است. جوامع محلی مانند نیشابور، بیش از نقاط مرکزی در معرض آسیب‎های بیکاری قرار دارند. ‎بحران بزرگ خشکسالی و کم‌آبی به این چالش، دامن زده است و اقتصادهای ضعیفی که به کشاورزی‎های پراکنده وابسته بود، در سال‌های اخیر از بین رفته است.

‎صنعت در نیشابور نیز مورد کم‎توجهی بوده است. صنایع در نیشابور، فاقد زیرساخت‌های لازم هستند. برای مثال این شهر، کم‌ترین میزان آب پشت سد را در سراسر کشور به نسبت جمعیت ساکن دارد. مجموع آب در سد بار، حدود ۱۲ میلیون متر مکعب است. علاوه بر این، جدا شدن جاده تهران به مشهد که از مسیر شهر فیروزه عبور می‌‎کرد در دهه هفتاد، به مسیر کویر، بیش از یکصد روستا را در حاشیه قرار داد و «دسترسی به راه را که بزرگترین و زیربنایی‌ترین عامل توسعه است» از جمعیت بزرگ این منطقه، گرفته شد.  

‎گذر از این مشکلات و نیل به پیشرفت صرفا از طریق قابلیت‌ها و ظرفیت‌های درونی است. نیشابور در طول قرن‌های متمادی مرکز روابط شرق و غرب بوده است. گستره‌ای بی‌نظیر از جاذبه‌های گردشگری در این شهر نهفته است که می‌تواند جهش بلند و جبران‌کننده را ایجاد کند.

‎صنعت گردشگری، تنها راه نجات این شهر و رسیدن به مقصد مطلوب است.

‎گردشگری، راهبرد توسعه نیشابور است. متاسفانه نداشتن آدرس و راهبرد دقیق، سردرگمی در میان طرح‌های غیر منطبق با واقعیات و از همه بدتر اظهار نظرهای بی‌ربط و عوامانه، بزرگ‌ترین عوامل رکود و عقب‌ماندگی این شهر فرهیخته است.
لازم است «کشاورزی و دامداری را به شیوه‌های نوین توسعه دهیم.» صنعت نیز وضعیت نامناسب دارد البته دخالت‌های بی‌جا و ورود افراد غیر حرفه‌ای به عرصه صنایع و سرد و گرم شدن فضای اقتصاد اساسا صنعت را دچار رخوتی کرده است که حداقل در کوتاه‌مدت برای شهری مثل نیشابور، امید چندانی نیست. مرور سرگذشت فولاد خراسان در چند ماهه اخیر و دقت در ماه‌های آینده برای اهل نظر و تحقیق شواهد کافی را نشان می‌دهد.

‎گردشگری بهترین پاسخ است، چرا که هر هشتادهزار دلار سرمایه‌گذاری، حدود ۴۱ نفر را مشغول به کار می‌کند و این در حالی است که در صنایع دیگر مانند صنعت فولاد و آهن، این میزان سرمایه‌گذاری حدود ۲۰ نفر را به کار می‌گیرد. ما با مشارکت مردم و اتکا به منابع فرهنگی و مفاخر ایرانی می‌توانیم از توسعه صنعت گردشگری استفاده کنیم.

‎به هر جهت، جاذبه‌هایی چون خیام و عطار و کمال الملک و فضل ابن شاذان و مسلم نیشابوری صاحب صحیح و از همه مهم‌تر رویداد تاریخی ورود امام رضا علیه السلام و فضیلت سلسله الذهب برای نیشابور و در بعد طبیعی و تاریخی و فرهنگی و آداب و سنن انبوهی از جاذبه‌ها می‌تواند در سطح جهانی، منطقه فارسی‌زبان، منطقه جهان اسلام و در داخل کشور نیز در بین ٣٠میلیون نفر زائری که سالانه به مشهد مقدس سفر می‌کنند موقعیت خود را پیدا کند.

‎«اصلاح جاده جدید تهران – مشهد از مسیر فیروزه – نیشابور – مشهد»، «فرودگاه تجاری» و «پشتیبانی نیشابور در دشت‌های جنوبی در منطقه میان نیشابور – کاشمر – تربت»، «تاسیس منطقه آزاد زیارت» که خوشبختانه در کمیسیون فرهنگی مجلس و کارگروه مشورتی توسعه خراسان رضوی در حضور معاون اول رئیس جمهور ارائه و مورد استقبال قرار گرفت. احداث ۴۰۰۰ تخت در ۲۰ هتل این طرح حاصل پژوهش و کارشناسی علمی با توجه به ظرفیت‌های موجود است به گونه‌ای که ضریب اشغال حداقل ۶۰درصدی این هتل‌ها قابل ضمانت است، و در نهایت عزم همگانی و جدی برای نیل به شهری گردشگرپذیر که زیر ساخت‌های آن در قالب بنیاد توسعه گردشگری نیشابور در قالب فعالیت‌های جذب سرمایه‌گذار و طراحی و تعریف بسته‌های سرمایه‌گذاری قابل تحقق است.

کلام آخر اینکه: گردشگری یک علم و تخصص است آن را برای ایجاد اشتغال؛ کارآفرینی؛ رفع فقر و محرومیت به عنوان راهبرد همگانی در دستور کار خود قرار دهیم.