فرودگاه نیشابور را دریابیم ...

نیشابور دومین شهر بزرگ خراسان است که علی‌رغم داشتن پتانسیل‌های بزرگ جمعیتی- اقتصادی- گردشگری و ... سالهاست از ارتباط هوایی محروم است. فرودگاه، زیرساخت توسعه نیشابور است. اگر می‌خواهیم در آینده افسوس نخوریم، اگر می‌خواهیم عزتمند و در شأن جایگاه فرهنگی و تاریخی نیشابور باشیم، از هم اکنون باید به فکر احداث فرودگاه باشیم. به بهانه امکاناتی که با ما فاصله قابل‌توجهی دارند، خودمان را از زیرساخت‌های توسعه محروم نکنیم. امکاناتی که در دسترس سومین شهر پرجمعیت شرق کشور و گردشگران آن نباشد فقط یک توهم است.در اینجا نگاهی کوتاه به این موضوع مهم خواهیم داشت...
  

تاریخچه فرودگاه نیشابور:

صنعت هواپیمایی و فرودگاهی درجهان بیش از 100 سال قدمت دارد و به عنوان سریع‌ترین سیستم حمل و نقلی جهان به قدری سریع متحول گشت که رشد صنایع خودروسازی و قطار به آن قدر نبود- در ایران نیز با ورود اولین هواپیما مقارن با احداث فرودگاه قلعه‌مرغی تهران در سال 1301 نخستین محل فرود هواپیما (فرودگاه) در ایران ساخته شد که تا امروز سابقه ای90 ساله را دارد- در منطقه خراسان نیز فرودگاه مشهد در دهه 40 و بعد از انقلاب نیز فرودگاه های بیرجند- بجنورد- سبزوار- وسرخس احداث شد اما در این بین درنیشابور (دومین شهر مهم خراسان) ازاحداث فرودگاه به جرم به اصطلاح نزدیکی! با مشهد خبری نشد!

در واقع موضوع احداث فرودگاه در نیشابور به حدود 60 سال پیش بر می‌گشت و از 40 سال قبل نیز مقرر بود تا همانند رامسر، فرودگاهی اختصاصی احداث شود که می‌توان آنرا اولین تلاش ها برای احداث فرودگاه در نیشابور دانست- اما محل این فرودگاه بعد از سال 57 با انتقال مالکیت باغرود نیشابور به وزارت آموزش و پرورش به صورت ناتمام در اختیار اردوگاه تفریحی شهید رجایی درآمد و در طول سال‌های گذشته تنها به یک باند و یک ساختمان کوچک و 2 آشیانه با 2 هواپیمای سبک تک‌نفره باقی ماند تا آنکه امروز تنها و تنها به عنوان یک فرودگاه کوچک آموزشی وتفریحی مطرح باشد.

در دهه 70 همزمان با دولت پنجم و ششم طرح احداث فرودگاه در سراسر کشور رونق گرفت اما متاسفانه عدم کارشناسی و توجه به موقعیت این فرودگاه‌ها که اغلب در شهرهای کوچک و خاص یک شهر احداث شدند باعث شد تا امروز اکثراین فرودگاه‌ها رو به تعطیلی یا زیان‌ده بودن پیش روند. نمونه عینی آن فرودگاه محلی در ناحیه غربی خراسان بود که می‌بایست بین دو شهر نیشابور و سبزوار احداث می‌شد اما با اعمال نفوذ در وزارت وقت راه و در غفلت نمایندگان وقت نیشابور (در مجلس چهارم و پنجم) این طرح به سبزوار رفت و تحت عنوان فرودگاه اختصاصی آن شهر درآمد و این درحالی بود که با فاصله 120 کیلومتری محل آن تا نیشابور باز هم منفعتی به ما نرسید.

بعد از آن در سال 78 بود که طرح فرودگاه نیشابور با افتتاح باند فرود کشاورزی (هواپیماهای سمپاش) دوباره مطرح شد و مبلغ 200 میلیون ریال جهت طرح مطالعات آن اختصاص یافت(1) و حتی زمین آن در کیلومتر 13 جاده نیشابور به کاشمر تعیین گردید اما باز هم غبار فراموشی و سهل‌انگاری روی آن نشست و بودجه آن هم قطع گردید تا امروز جز تلی از تپه‌های چال از آن باقی نماند!

داستان احداث فرودگاه در نیشابور ادامه می‌یابد تا اینکه درسال 84 نمایندگان وقت درخواست احداث باند فرود را در محل قبلی به وزارت راه اعلام می‌کنند(2) و حتی در سفر هیات دولت در سال 85 و در حضور رییس جمهور به عنوان یکی از خواسته‌های خود آنرا مطرح می‌کنند(3) اما بازهم بی‌توجهی و عدم پیگیری و ممارست در این باره، سرنوشت فرودگاه نیشابور را به ابهام می‌رساند- بعد از گذشت سه سال این بار شورای شهر نیشابور در سال 87 موضوع پیگیری طرح فرودگاه نیشابور را تصویب می‌کند(4) اما این وعده هم در حد حرف باقی می‌ماند!

با این وصف موضوع فرودگاه نیشابور تا امروز حتی به عنوان باند فرود جهت پشتیبانی از حوادث غیر مترقبه (سیل- زلزله و . . .) نیز به مرحله اجرا در نیامد! و جالب اینکه در این غفلت آشکار شهرهای کوچک تایباد- مه ولات و گناباد اینک با همت مسئولان خود در حال احداث فرودگاه هستند و در این بین همچنان نیشابور به عنوان دومین شهر مهم و بزرگ خراسان از داشتن فرودگاه محروم است.

نیشابور نیازمند داشتن فرودگاه

بر اساس مصوبه دولت محترم جمهوری اسلامی ایران، نیشابور از سال 1385 منطقه نمونه بین‌المللی گردشگری است. علاوه بر این، دشت نیشابور یکی از قطب‌های کشاورزی و همچنین یکی از کانون‌های مهم صنعتی کشور است. و باید اضافه نمود که نیشابور، سومین شهر پرجمعیت شرق کشور است.

فرودگاه، زیرساخت حمل و نقل هوایی و سریع، یکی از شریانهای حیاتی حمل و نقل است که متاسفانه منطقه نیشابور، به رغم داشتن همه توانمندی‌های بالا که همگی مستلزم ارتباطات بین‌المللی در این منطقه است، از داشتن فرودگاه محروم است. گفتنی است که سیستم حمل و نقل هوایی یکی از عمده‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده صنعت گردشگری می‌باشد که بخشی از هزینه‌های گردشگران را به خود اختصاص می‌دهد. اساسا گردشگری با جابجایی و حرکت از مبدا و محل زندگی دایمی افراد به نقاط دور دست تحقق پیدا می‌کند.

توسعه و گسترش صنعت توریسم منوط به توسعه امکانات حمل و نقل می‌باشد و حمل و نقل هوایی با ایجاد امکانات دسترسی آسان و راحت، سریع و ایمن به نقاط مختلف و با فواصل زیاد سهم زیادی از جابجایی گردشگران را به خود اختصاص داده است هم اکنون حدود 40 درصد از گردشگران بین‌المللی از طریق هوایی مسافرت می کنند. فرودگاه ها که مبدا و مقصد مسافرت‌های هوایی و دروازه ورودی به شهرها و کشورها می‌باشند به عنوان سمبل یک شهر و کشور شناخته می‌شوند. زیبایی، شکوه، تسهیلات و امکانات، معماری، چشم‌گیری یک فرودگاه بیانگر وضعیت اجتماعی فرهنگی و حتی سیاسی آن شهر یا کشور می‌باشد.

یک سوال خدمت همشهریان عزیز، نمایندگان محترم در مجلس و مسولان شهرستان نیشابور، مطرح میکنم و آنهم اینکه نیشابور با در بر داشتن آرامگاه 2 شخصیت جهانی (خیام و عطار)، منطقه نمونه بین‌المللی گردشگری با جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و طبیعی فراوان، دومین قطب صنعتی خراسان بزرگ، قطب مهم کشاورزی و دامپروری شرق کشور، سومین قطب جمعیتی شرق کشور، قطب دانشگاهی مهم و به شدت رو به توسعه و ... چه برنامه‌هایی برای احداث فرودگاه و توسعه حمل و نقل هوایی دارد؟

توجه داشته باشیم که محروم کردن نیشابور، آنهم نیشابوری که توانمند است و با تکیه به توانمندی خود، به سرعت رو به توسعه است، با این پیش‌فرض که در 120 کیلومتری شرق یا غرب نیشابور فرودگاه وجود دارد ما را به همان وضعیتی که در مورد دانشگاه، تا چند سال پیش با آن مواجه بودیم دچار می‌کند. برای زادگاه شخصیت‌های جهانی و فرامنطقه‌ای خیام و عطار و فضل بن شاذان و ابومنصور ثعالبی و مسلم قشیری و ... خیلی زشت است که منطقه نمونه بین‌المللی گردشگری باشد و میهمانانش را از 120 کیلومتر آنطرف‌تر، با ماشین و اتوبوس و ... به خانه‌اش بیاورد؛ این در شان خیام و عطار و نیشابور و منطقه نمونه بین‌المللی گردشگری نیست.

فرودگاه، زیرساخت توسعه نیشابور است. اگر می‌خواهیم در آینده افسوس نخوریم، اگر می‌خواهیم عزتمند و در شأن جایگاه فرهنگی و تاریخی نیشابور باشیم، از همین الان به فکر فرودگاه باشیم. به بهانه امکاناتی که با ما فاصله قابل‌توجهی دارند، خودمان را از زیرساخت‌های توسعه محروم نکنیم. امکاناتی که در دسترس سومین شهر پرجمعیت شرق کشور و گردشگران آن نباشد فقط یک توهم است. خودمان را به جای گردشگران داخلی و بین‌المللی بگذاریم و بعد ببینیم می‌توانیم بگوییم که اصلا تمایل دارم از 120 یا 130 کیلومتر آنطرف‌تر با اتوبوس یا خودروی سواری خودم را به آرامگاه خیام برسانم؟!

دانشگاه‌های نیشابور، برای ارتقاء خود نیاز به بهترین استادان در سطح کشور دارند، صنعت و کشاورزی نیشابور برای ارتباطاتش برای صادراتش، نیاز به حمل و نقل هوایی دارد. چرا وقتی که قرار است یک همایش یا کنگره در مورد یک شخصیت بزرگ نیشابوری برگزار شود ما آن را در مشهد برگزار می‌کنیم، یک دلیل اصلی‌اش این است؛ چون فرودگاه و حمل و نقل هوایی که در وقت و زمان صرفه‌جویی می‌کند نداریم. فرودگاه، نه فقط یک زیرساخت اساسی برای نیشابور است بلکه دقیقا معادل عزت و آبرو و حیثیت نیشابور است. برای فرودگاه نیشابور، فکری بکنیم. پیش از آنکه خیلی دیر بشود، فکری بکنیم.

دیگر مطالب مرتبط با موضوع فرودگاه نیشابور :

 

شهرک فرودگاهی راه رسیدن نیشابور به پرواز

چرا فرودگاه شهید رجایی نیشابور عملیاتی نمی شود؟

فرودگاه نیشابور با مشخصه بین المللی OIMY نیازمند حمایت مسئولان

- پی نوشت ها:

1-هفته نامه صبح نیشابور- 1387/ 2- کارنامه هفتم - 20/4/84

3- صبح نیشابور-26/1/85- ش 641/ 4 و 5- شادیاخ- شماره 87 و 88- دی ماه 87

منبع: نیشابور، سرزمین بینالود