نیشابور، پشتوانه و سرمایه فرهنگی ایران در مسیر جاده ابریشم

- دیباچه؛ در مسیر راه ابریشم:

راه ابریشم؛ هشت هزار کیلومتر، یعنی معادل یک چهارم محیط کره زمین، طول دارد که به سبب انتقال ابریشم از شرق جهان به غرب، به این نام شهرت یافته است. راه ابریشم، جاده‌ای است کهن از شرق آسیا تا کرانه دریای مدیترانه را در بوته پوشش خود قرار می‌دهد. راه باستانی ابریشم، از شهر لویانگ در جنوب رود هوانگ‌هو آغاز شده و با گذشتن از سیان، چانگ و توان هوانگ مرزهای چین را در پشت سر می‌گذاشت و از طریق اوزکند، فرغانه، سمرقند و بخارا و جیحون، مرو، سرخس می‌رسید. از سرخس تا نیشابور منازل رباط شرف، رباط ماهی، رباط چاهک، توس، نوغان، طرق، شریف‌آباد، الحمراء و دیزباد قرار داشت و آنگاه به شهر نیشابور (ابرشهر)، مرکز خراسان غربی، می‌رسید. دشت جوین، پل ابریشم، بسطام (شاهرود)، دامغان و خوار، منازل میان نیشابور تا ری بودند؛ این راه، پس از گذشتن از ساوه، مزدقان، همدان، گردنه اسدآباد، کنگاور، بیستون، فرمیس (کرمانشاه)، مازورستان، حلوان، قصر شیرین، جلولاء، دسکره‌الملک (دستگرد ساسانی) و نهروان، وارد بغداد می‌شد و در کرانه رود فرات ادامه می‌یافت و به حدیثه می‌رسید و سپس در ساحل دریای مدیترانه به شهر انطاکیه می‌انجامید که آخرین منزل راه زمینی ابریشم بود. 

نیشابور در کتاب تصویری «شهرهای راه ابریشم»؛ به زودی ...

به گزارش وبگاه گیلان آنلاین- «الهام آزمند» بانوی هنرمند گیلانی، کتاب مجموعه تصاویر «شهرهای راه ابریشم» در برگیرنده تصاویری از شهرهای ایران که در مسیر جاده ابریشم بوده اند را تهیه می‌کند. جاده ابریشم در ایران بر اساس محور شرقی - غربی به خراسان امروز وارد شده و از مسیر شهرهای توس، نیشابور، سبزوار، شاهرود، دامغان، سمنان به ری باستان می‌رسیده و از ری که شهری بزرگ بود به سوی قزوین و از آنجا به دو شاخه تقسیم ‌می‌شد.

براساس منابع مهم تاریخی و مراجع جهانی، این اصلی‌ترین راهی است که مورد تأیید قرار گرفته و قرار است تا این هنرمند برای نخستین بار در کشور، با استفاده از مشاوران مختلف، اقدام به تهیه مجموعه تصاویر از این شهرها کند. این اقدام در راستای هرچه بیشتر شناساندن این شهرها و ظرفیت های گردشگری آنها با تکیه بر نقشی که در راه ابریشم ایفا می‌کرده‌اند، با هدف جذب گردشگر است.

همگرایی مدیران شهری جاده ابریشم شمال شرق کشور؛ بسترها، ضرورت‌ها و مزیت‌ها

همگرایی مدیران شهری 

جاده ابریشم شمال شرق کشور؛

بسترها، ضرورت‌ها و مزیت‌ها

جاده ابریشم و همگرایی شهرها:

جاده ابریشم یا راه ابریشم (Silk Road) شبکه راه‌های به‌ هم ‌پیوسته‌ای با هدف بازرگانی در آسیا بود که خاور و باختر و جنوب آسیا را به هم و به شمال آفریقا و خاور اروپا پیوند می‌داد؛ مسیری که تا سده پانزدهم میلادی به‌مدت ۱۷۰۰ سال، بزرگ‌ترین شبکه بازرگانی دنیا بود. این راه از توان‌هوانگ در چین به ولایت کانسو می‌آمد و از آنجا داخل ترکستان شرقی امروزی می‌شد و از درون آسیای مرکزی می‌گذشت و از راه بیش‌بالیغ و آلمالیغ و اترار به سمرقند و بخارا می‌رسید. در بخارا قسمت اصلی آن از راه مرو، سرخس، نیشابور، گرگان، بام و صفی‌آباد به ری می‌آمد و از ری به قزوین و زنجان و اردبیل و تبریز و ایروان می‌رفت و از ایروان به ترابوزان یا بیکی از بندرهای شام پایان می‌گرفت. «مجمع شهرداران جاده ابریشم»، نهادی بین‌المللی است که در راستای احیای این جاده کهن، با هدف ارتقای توسعه هماهنگ فرهنگ توریسم، اقتصاد و دیگر امور اجتماعی در شهرهای مرتبط، از طریق سازماندهی ارتباطات در میان سازمان‌های تجاری، مقامات حکومتی و اتحادیه‌های غیرحکومتی در شهرهای سراسر دنیا ایجاد شده و فعالیت می‌نماید. نیشابور، یکی از شهرهای مطرح در این حوزه است که به خاطر موقعیت جغرافیایی در مرکز خراسان، پیشینه تاریخی و رسالت فرهنگی، انتظارات درخور و بحقی از دیدگاه محتوایی (مستندسازی، اطلاع‌رسانی و نمادسازی پیشینه‌ها و توانمندی‌ها) و کارکردی (گرانیگاه و حلقه پیوند منطقه‌ای) بر این شهر وارد است. در این نوشتار با تاکید بر این نقش و انتظارات مترتب بر آن، به بازشناسی عمده‌ترین و مهم‌ترین زیرساخت‌ (ضروری و موردنیاز) جاده ابریشم منطقه شمال شرق کشور پرداخته و آن را به عنوان پیش‌درآمد و بستری برای ساماندهی و آغاز همگرایی‌ها و همکاری‌های جدی در این منطقه، مطرح می‌نماییم. پیشنهاد پایانی این نوشتار، اقدام مدیران شهری نیشابور برای برگزاری «همایش مدیران شهرستان‌ها و شهرداران جاده ابریشم در منطقه شمال شرق ایران» است. 

افتتاح بزرگراه نیشابور- فیروزه : نویدی برای توسعه شمال غرب خراسان

بزرگراه نیشابور فیروزه به طول 15 کیلومتر با حضور استاندار خراسان رضوی . فرماندار فیروزه و نماینده مردم نیشابور و فیروزه به بهره برداری رسید.این پروژه که به گفته مدیر ساخت و توسعه راه‌های اداره کل راه و شهرسازی   از سال ۸۳ شروع شده بود  به دلیل کمبود اعتبارات متأسفانه مدتی متوقف بود، اما خوشبختانه از سال ۹۳ با پیگیری‌های اداره کل، فرمانداری فیروزه و نماینده شهرستان در مجلس شورای اسلامی، اعتباری برای ادامه این پروژه مهیا شد.گفتنی است این مسیر علاوه بر ارتباط بین شهرستان های نیشابور و  فیروزه . مسیر ارتباطی چندین مجتمع صنعتی از جمله مجتمع بزرگ فولاد نیشابور و نیز چند شهرستان از جمله سرولایت. قوچان. اسفراین. خوشاب.جوین.جغتای و جاجرم نیز می باشد که در صورت امتداد بزرگراهی این مسیر از فیروزه به سمت خوشاب. جوین و جغتای . منجر به توسعه شمال غرب خراسان رضوی نیز خواهد گردید که البته این موضوع مطالبه و پیگیری مردم و مسئولان را می طلبد.

منبع : نیشابور سرزمین بینالود  http://binalud.blogsky.com

نیشابور؛ تأثیرگذارترین قطب جمعیتی شمال شرق ایران در جاده ابریشم

«تأثیرات متقابل نیشابور و راه ابریشم در دوره ساسانی»، مقاله‌ای است که در فصلنامه مطالعات باستانشناسی دانشگاه تهران منتشر شده. میثم لباف خانیکی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در بخشی از مقدمه این مقاله چنین نوشته است: «تداوم تولید اقتصادی و حیات ساختار سیاسی- اجتماعی نیشابور، در اثر ارتباط و تعامل  این شهر، با دیگر مراکز تولید و حوزه­‌های جمعیتی و فرهنگی بود. امکان برقراری این ارتباط از طریق مسیری بود که از سواحل شرقی مدیترانه شروع شده، از نیشابور می‌گذشت و تا ایالت‌های غربی چین ادامه می‌یافت. راه بزرگ خراسان که در یک سده اخیر، به نام «راه ابریشم» شهرت یافته است، نه ­تنها زمینه تبادل کالا میان جوامع مختلف را مهیا می‌ساخت، بلکه مسیری برای تبادل فرهنگ، اندیشه و اعتقادات مردمان شرق و غرب آسیا نیز به­ شمار می‌رفت. نیشابور در میانه این راه، در مقام «مسکن بازرگانان»، یکی از کانون‌های صادرات و واردات کالاهای تجاری و یکی از عمده‌ترین مراکز تلاقی افکار و فرهنگ‌های مختلف به شمار می‌رفت. گزارش جغرافیانگاران متقدم از تولید انواع منسوجات در نیشابور و استخراج مرغوب‌ترین سنگ‌ها از معادن آن شهر، گویای نقش تأثیرگذار نیشابور در مبادلات بازرگانی راه ابریشم است.