سالن خبرنگاران «سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران» در شنبه 6 دی 1393، میزبان نشست خبری پیش از برگزاری «چهاردهمین آیین بزرگداشت حامیان نسخ خطی» بود.برگزاری آیین یاد شده در دوشنبه 8 دیماه، بابزرگداشت علامه شیخ عزیزالله عطاردی، همراه گردید. در این نشست، معاون کتابخانه ملی ایران، مدیر مرکز فرهنگی خراسان، مدیر بخش نسخ خطی کتابخانه ملی، و دبیران علمی و اجرایی این بزرگداشت سخنرانی نمودند. حجت‌الاسلام محمدرضا نوراللهیان مدیر فرهنگی «مرکز فرهنگی خراسان» در زمینه تالیف و انتشار دایرةالمعارف 86 جلدی خراسان گفت: «علامه عطاردی، 54 سال از عمر خود را صرف خراسان‌شناسی کرد. او یک دایرةالمعارف 86 جلدی خراسان را تألیف کرد که شامل همه مناطق خراسان بزرگ از جمله؛ بلخ، هرات، نیشابور، بسطام و ... است. در این دایرةالمعارف، «نیشابور»، فقط دارای 7 هزار مدخل است که تاکنون 7 جلد از تاریخ فرهنگ و تمدن آن به چاپ رسیده و 3 جلد دیگر در دست چاپ بود که علامه عطاردی فوت کرد که هفتاد و اندی از جلدهای باقیمانده برعهده هیأت امنا قرار گرفته و به تدریج منتشر می‌شود.»
علامه عزیزالله عطاردی قوچانى (1307 - 1393 هـ.ش) از دانشمندان محقق و نویسندگان متتبع معاصر است. تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش قوچان گذرانید و در مشهد و نقاط دیگر، سطوح متوسط و عالى را به پایان رسانید. وی از از محضر آیات عظام مرحوم آقاى میلانى و دیگران استفاده کامل کرده و در راه به دست آوردن مواریث علمى روزگاران گذشته، به کشورهاى گوناگون از جمله عربستان، هند، پاکستان، افغانستان، یمن، مصر، سوریه، لبنان، انگلستان، فرانسه، بلژیک، آلمان، ترکیه، روسیه، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان مسافرت نمود. آیت‌الله عطاردی در نیم قرن تلاش علمی، بیش از 60 عنوان کتاب در بیش از یکصد مجلّد به جامعه علمی تقدیم کرده است. کارهای علمی چاپ شده استاد عطاردی را از نظر موضوعی، را می‌توان در سه حوزه «حدیث»، «تاریخ و جغرافیا»، و «ادبیات» دسته‌بندی نمود. همچنین، علامه عطاردی از شاگردان زنده‌یاد ادیب نیشابوری بوده و شعرهای ادیب را از زبان خودش ثبت و ضبط کرده است و بعدها که امکانات چاپ و نشر یافت، نشر عطارد وابسته به مرکز فرهنگی خراسان، آن مجموعه را منتشر کرد. «دایرةالمعارف خراسان» که دستاورد کاوش‌های علمی و پژوهش‌های استاد عطاردی است یکی از منابع ارزنده در حوزه خراسان‌پژوهی به شمار می‌آید.
با نظر به هفت‌هزار مدخل مرتبط با نیشابور که علامه عطاردی بر دایرةالمعارف خراسان نگاشته‌اند خالی از فایده نخواهد بود که نوشته‌های چند تن از دانشمندان و پژوهشگران حوزه فرهنگ و تاریخ را درباره نیشابور، بازگو نماییم؛ استاد رسول جعفریان، در این باره نوشته است: «نیشابور، یکی از شهرهای کهن ایرانی است که برجسته‌ترین نقش آن در تاریخ ایران، نقشی است که در عرصه فرهنگ و دانش، از خود بر جای گذاشته است. در واقع، این شهر همراه با بخارا و مرو و بلخ و سمرقند، استوانه‌های دیار خراسان بزرگ را تشکیل داده، در تقویت بنیه علمی سرزمین پهناور ایران، نقشی اساسی داشته و سرحلقه بسیاری از مکتب‌ها و جریانهای فکری جهان اسلام را به سرنوشت تاریخی خود پیوند زده است.» و عبدالرحیم غنیمه نیز در کتاب «تاریخ دانشگاه‌های بزرگ اسلامی» نیشابور را «زادگاه نخستین مدارس اسلامی و مجمع دانشمندان بزرگ از شعرا، ادبا، مخترعان، فقها، مورخان، ریاضی‌دانان، فلاسفه، پزشکان و ...» دانسته که در تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام، به عنوان «دارالعلم» شهرت یافته است. نورالله کسایی نیز در مقدمه کتاب عبدالرحیم نعیمه نوشته است: «وجود مراکز متعدد علمی، چون مساجد، خانقاه‌ها، مدارس، کتابخانه‌ها، شهر نیشابور را قبله‌گاه دانشمندانی قرار داده بود که از اقطار جهان اسلام، راهی این شهر می‌شدند و در محضر دانشمندان این شهر، به کسب انواع دانش می‌پرداختند.»
بنابراین بدیهی است که بخشی شایان از «دایرةالمعارف خراسان» به حوزه فرهنگی نیشابور، اختصاص یابد. در نگاهی کلی می‌توان گفت که استاد عطاردی، در این مجموعه، حق مطلب را ادا نموده‌اند. در پایان این نوشتار، بر خود فرض می‌دانیم که شخصیت علمی علامه عطاردی را، که براستی و شایستگی، در زمره خدمتگذارن حوزه هویت فرهنگی و تاریخی نیشابور، در دوران معاصر، به شمار می‌آیند، بزرگ داشته و به نهادها و ادارت فرهنگی نیشابور پیشنهاد نماییم؛ اقداماتی را برای گرامیداشت و پاسداشت فعالیت‌های علمی این پژوهشگر نستوه و وارسته، برنامه‌ریزی نمایند. از شایان‌ترین برنامه‌های «آیین بزرگداشت شخصیت علمی علامه آیت‌الله عزیزالله عطاردی قوچانی در نیشابور»، می‌تواند بازنمایی و بازشناسی آثار و تالیفات مرتبط با نیشابور این عالم گرانقدر باشد.
دلبسته یاران خراسانی خویشم
«یار خراسانی»
